Metformina działa nie tylko na gospodarkę węglowodanową, ale również na zaburzenia lipidowe, funkcję śródbłonka, stan zapalny, stres oksydacyjny i układ hemostazy. Jej działanie opiera się na zmniejszeniu wchłaniania glukozy w jelicie cienkim, zwiększony transport glukozy do komórek, obniżenie osoczowego stężenia wolnych kwasów tłuszczowych oraz hamowanie glukoneogenezy. Metformina jest lekiem, który – oprócz działania obniżającego glikemię – ma korzystny wpływ na masę ciała.
Przy przewlekłej terapii metforminą należy również pamiętać o okresowej suplementacji witaminą B12 i kwasem foliowym z powodu ich upośledzonego wchłaniania w jelitach pod wpływem metforminy.
Czytaj: Dlaczego witamina B12 i kwas foliowy jest ważny przy staraniach o dziecko
***
Zrozumieć lepiej insulinooporność przy PCOS
Insulina jest hormonem, który pozwala przenieść cukier (glukozę) z krwi do komórek. Insulina w prawidłowych warunkach łączy się z receptorami w danej tkance i dalej następuje reakcja dzięki której receptor pobiera glukozę.
Defekt przekaźnictwa dotyka 50% kobiet z PCOS. Prowadzi on do zwiększenia produkcja insuliny, a to daje sygnał organizmowi, żeby zmniejszył liczbę receptorów, które mają ją wychwycić. Gdy komórki nie reagują na insulinę (insulinooporność) – poziom glukozy we krwi wzrasta (w badaniach nieprawidłowa insulina i glukoza).
Trzustka następnie kontynuuje wydzielanie większej ilości insuliny (hiperinsulinemia) – to z kolei stymuluje jajniki do produkcji androgenów i testosteronu, który zmniejsza wrażliwość na insulinę. Podwyższony poziom androgenów prowadzi do zaburzeń miesiączkowania, rozwoju torbieli jajnika, nadmiernego owłosienia i innych pokrewnych zaburzeń. Wysokie poziomy insuliny mogą zwiększać apetyt, który prowadzi do nadwagi. To tak na chłopski rozum. Mamy nasze błędne koło – nadmiar androgenów wywołuje insulinooporność tkanek i hieperinsulinemie, a nadmiar insuliny wywołuje hiperandrogenemie.
Insulinooporność
występuje w około 50% -70% kobiet z PCOS. Insulinooporność oznacza obniżoną wrażliwości organizmu na działanie insuliny – hormonu odpowiedzialnego za regulację poziomu cukru we krwi. Insulinooporność jest bardzo niebezpieczna, ponieważ może doprowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2 lub innych chorób.
Insulinooporność u szczupłych kobiet
Oporność na insulinę występuje u 30% szczupłych kobiet z PCOS i 70% otyłych. U szczupłych kobiet z PCOS, hiperinsulinemia jest często widoczna po posiłkach, ale nie na czczo. W zespole PCOS około 31% kobiet otyłych ma zaburzoną tolerancję glukozy, a 16% ma cukrzycę typu 2, jednocześnie około 10,3% kobiet nieotyłych z PCOS ma zburzoną tolerancję glukozy, a 1,5% ma cukrzycę typu 2.
Metformina, a leczenie PCOS
Towarzystwo Ginekologiczne Wielkiej Brytanii wydało stanowisko w 20o4 roku w sprawie stosowania metforminy przy leczeniu PCOS w którym zaleca stosowanie metforminy wspólnie z klomifenem u kobiet z PCOS oraz wskaźnikiem masy ciała powyżej 25,0 kg/m2 , u których stwierdzono wcześniej brak owulacji po terapii samym klomifenem.
Towarzystwo Ginekologiczne z USA zaleca metforminę, jako terapię u kobiet z nadwagą lub otyłością, u których wcześniej rozpoznano PCOS.
Oba stanowiska wykazują poprawę w uzyskaniu liczby ciąż u chorych kobiet na PCOS.
U kobiet z PCOS, które chcą zajść w ciążę, a terapia 3-miesięczna samą metforminą nie odniosła tego efektu, zaleca się włączenie cytryniany clomifenu popularnego wśród forumowej nomenklatury, jako “clo”
Sama metformina to nie wszystko!!!” text=” Kobietom zaleca się stosowanie metforminy, jako podstawowej metody, wraz z modyfikacją stylu życia (dieta i wzrost aktywności fizycznej). Miłe Panie, nie oszukujmy się, że sama tabletka w magiczny sposób załatwi wszystkie problemy związane z PCOS. Leczenie musi być uzupełnione o zmianę stylu życia, na który kładzie się coraz większy nacisk.
W każdym przypadku terapii metforminą, równolegle powinno się wprowadzać modyfikację stylu życia
Działanie metforminy
Badania przeprowadzone na kobietach ciepiących na PCOS u których zlecono stosowanie metforminy wykazały po 6 tygodniach istotne zmniejszenie wskaźnika masy ciała (BMI, body mass index), obwodu talii i stężeń CRP.
Po 6 miesiącach u tych kobiet odnotowano zmniejszenie BMI i obwodu talii, wskaźnika insulinooporności (HOMA-IR) i stężeń interleukiny.
Mechanizm działania metforminy
Metformina nie stymuluje wydzielania insuliny przez komórki trzustki. Główne mechanizmy jej działania to hamowanie wątrobowej produkcji glukozy oraz uwrażliwianie tkanek obwodowych (tkanka mięśniowa, tkanka tłuszczowa) na działanie insuliny. Metformina nie zmniejsza zapotrzebowania na insulinę (w tym podawaną egzogennie). Nie stymuluje hipoglikemii, czyli jest w tym względzie lekiem bezpiecznym, a także nie naraża chorych na konieczność spożywania dodatkowych porcji kalorii.
Pozdrawiam,
Ania
Blog ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały nie zastępują profesjonalnej porady medycznej, ani żadnej innej. Przed zastosowaniem się do treści znajdujących się na blogu należy skonsultować się z lekarzem lub innym specjalistą.
źródło:
Aniu, czy metformine stosuje sie u kobiet z pcos, ale bez Insulinoopornosci? Ma to jakikolwiek sens?
Podpinam się do pytania. Jestem osobą z natury bardzo szczupłą, lekarz prowadzący włączył do mojej terapii metforminę w stosunkowo dużych dawkach. Stopniowo zwiększam dawki aż do osiągnięcia zaleconej, ale największy problem stanowią dla mnie skutki uboczne, które utrudniają mi codzienne życie: potworne nudności, brak apetytu, bóle głowy, problemy z koncentracją. Na ile wiarygodny jest wskaźnik HOMA – IR o którym piszesz?
Maja, według lekarzy z którymi ja miałam kontakt i dyskusję na ten temat, wniosek był taki, że u szczupłych kobiet bez insulinooporności stosowanie metforminy nie miało sensu, bo komentarz Aleksandry jest tutaj dobrym przykładem i potwierdza to, że występowały u takich kobiet duże skutki uboczne, złe samopoczucie, nudności…
Nie znalazłam badań i zaleceń w których ktoś zaleciłby stosowanie metforminy u kobiet z PCOS bez insulinooporności (może jeszcze nie znalazłam) ale w rekomendacjach się jeszcze nie spotkałam z jej stosowaniem.
Być może Twój lekarz opiera się na swoim doświadczeniu i praktyce w której ma to skuteczność, stąd biorą się odstępstwa. Warto zapytać się jaki jest dokładnie cel metforminy, jeżeli nie masz insulinooporności, bo nie potrafisz znalezc racjonalnej odpowiedzi.
Aleskandro masz na myśli wiarygodność wskaźnika w badaniach? Czy ogólnie, czy jest wiarygodny? W badaniach istotnie widać było spadek. Na pewno na ten temat jeszcze będzie wpis, bo to temat rzeka.
Pozdrawiam Was 🙂
Witam, stosuje glucophage przy PCOS mimo, że nie mam insulinooporności. Endokrynolog zapisała w celu usprawnienia redukcji masy ciała. Przytyłam w ostatnich 3 latach kilkanaście kilogramów (bez zmiany nawyków żywieniowych) a teraz mimo stosowania diet nie mogę schudnąc, stąd metformina. w ciągu 3 miesięcy schudłam 4kg, od dzisiaj dopiero jestem na właściwej dawce leku. Pozdrawiam:)
Klaudyno a czy przy okazji brania glucophage stosowałaś dietę albo włączyłaś dodatkowo ćwiczenia?
wskaźnik HOMA- IR jest 100% wiarygodny
Pierwszy raz przeczytałam tu o takim wskaźniku, mój lekarz nie zaproponował jego sprawdzenia – a bardzo mu ufam. Teraz nie wiem czy nie wykonać badania we własnym zakresie. Chodzi mi o jego wiarygodność (ogólnie), czy jak się okaże, że wszystko wskazuje na to, że nie mam insulinooporności i zasugeruję to mojemu lekarzowi to nie usłyszę, że wyciągam jakieś badania z kapelusza 😉
Do obliczenia tego wskaźnika potrzebne są dwie wartości insulinemia na czczo i glikemia na czczo w jednostkach mu/ml pierwsza i mmol/l druga.
Wartość R powyżej 0.91 wskazuje na inslinooporność. Zapewne lekarz zlecić dwa, które muszą być użyte w obliczeniach. 🙂
A czy metformax można brać podczas ciąży? Od dwóch miesięcy biorę go raz dziennie, ostatnio zrobiłam test i wyszły dwie kreski i nie wiem czy nadal powinnam stosować metformax. Niestety nie mogę się dodzwonić do swojego lekarza dlatego też szukam pomocy tutaj. Dziękuję i pozdrawiam
Witaj, każdy lekarz ustala to wg swojego doświadczenia. Jest grupa, która kategorycznie zabrania i część, która pozwala. Stosowanie metforminy w ciąży budzi wiele wątpliwości, ale to zostawiam już w kwestii lekarza prowadzącego. Powodzenia!
nie chce rezygnowac z przyjemnisci.biore siofor 500 wieczorem czy jak zdarzy mi sie wyjscie czy jakas impreza moge odstawić na jeden dzien metamorfine i napic sie alkoholu?? nie zaszkodze sobie??
Witaj Anno, nie mogę odpowiedzieć inaczej: nie można łączyć leków z alkoholem. Zapytaj proszę lekarza, jak on to widzi.
Aniu, mam stwierdzone POCS i ostatnio wykonała krzywą cukrową po której lekarz stwierdził insulinooporność (Glukoza: 4,27 mmol/l, 6,75 mmol/l, 4,31 mmol/l, Insulina: 3,98 uU/ml, 100,3 uU/ml, 28, 29 uU/ml) a oprócz tego mam też podwyższony poziom prolaktyny. Zalecenia lekarza były takie, że mam zażywać tylko Bromergon, czy to wystarczy? Staramy się z mężem o dziecko już 4 miesiąc i na razie nic.
Witam mam pytanie odnośnie leku metformax 500 który został mi przepisany przez ginekolog czy można brać go w trakcie miesiączki czy lepiej odstawić?
Witam
podobnie jak u was lekarz ginekolog z kliniki leczenia niepłodności zalecił mi metformax. Również stwierdził u mnie PCOS. Byłam zaskoczona jego propozycją leczenia a jednak zastosowała się do niej. Udało się zajść w ciąże i urodzić córeczkę. Jak zaszłam w ciąże lekarz zabronił mi jeść dalej metformax . Będąc w ciąży wykonany miałam test obciążenia glukozą i rzeczywiście okazało się że mam jej nietolerancje. Obecnie zanim zaczniemy starania o kolejne dziecko lekarz zalecił wykonanie badania poziomu chormonów i krzywą cukrową. Tym co muszę jeszcze się zająć to moja nadwaga.